Przygotowanie kombajnu do żniw: kompleksowy poradnik

green and brown metal machine
20 czerwca 2025

Zbliżające się żniwa to dla każdego rolnika okres wytężonej pracy, ale także czas weryfikacji sprawności maszyn. Kluczowym elementem sukcesu jest odpowiednie przygotowanie kombajnu do żniw, które gwarantuje nie tylko ciągłość pracy, ale również minimalizację strat ziarna i bezpieczeństwo operatora. Ten kompleksowy poradnik przeprowadzi cię przez wszystkie niezbędne etapy – od szczegółowego przeglądu hedera, przez precyzyjną regulację układów młócącego i czyszczącego, aż po wymianę części eksploatacyjnych i dbałość o aspekty bezpieczeństwa. Staranne przygotowanie maszyny to inwestycja, która zwraca się wielokrotnie podczas sezonu zbiorów.

 

Przegląd i konserwacja hedera kombajnu: pierwszy krok do wydajnych żniw

 

Heder, nazywany również zespołem żniwnym, jest elementem kombajnu mającym bezpośredni kontakt z łanem i odpowiadającym za prawidłowe ścięcie oraz podanie materiału do dalszej obróbki. Jego stan techniczny ma fundamentalne znaczenie dla efektywności zbioru. Niezbędna jest dokładna regulacja hederu kombajnu oraz weryfikacja wszystkich jego komponentów. Zaniedbania na tym etapie mogą prowadzić do awarii, przestojów i znacznych strat ziarna.

Przegląd należy rozpocząć od dokładnego oczyszczenia hedera z resztek pożniwnych i kurzu z poprzedniego sezonu. Następnie sprawdzamy stan nożyków i bagnetów listwy tnącej – wszelkie uszkodzone, stępione lub wygięte elementy należy bezwzględnie wymienić na nowe. Zużyte nożyki nie tylko gorzej tną, ale również zwiększają obciążenie napędu kosy.

Kolejnym krokiem jest kontrola napędu kosy, w tym stanu przekładni, pasków klinowych lub łańcuchów. Paski powinny być odpowiednio napięte, bez pęknięć czy przetarć. Łańcuchy napędowe należy oczyścić, sprawdzić ich naciąg i nasmarować. Warto również zwrócić uwagę na stan ślimaka wciągającego, palców podbieracza oraz motowideł. Palce motowideł muszą być kompletne i proste, a ich ustawienie powinno być dostosowane do wysokości i gęstości łanu.

Nie można zapomnieć o sprawdzeniu układu kopiowania terenu, jeśli kombajn jest w niego wyposażony. Prawidłowe działanie tego systemu minimalizuje ryzyko uszkodzenia hedera na nierównym polu i pozwala na cięcie na optymalnej wysokości. Regulacja wysokości cięcia oraz kąta nachylenia hedera to kluczowe czynności przed wyjazdem w pole.

 

Precyzyjna regulacja układu młócącego i czyszczącego

 

Układ młócący i czyszczący to serce kombajnu, decydujące o jakości wymłóconego ziarna i minimalizacji jego strat. Odpowiednia regulacja kombajnu przed żniwami w tym obszarze jest kluczowa dla osiągnięcia optymalnych wyników. Należy ją dostosować do rodzaju zbieranego zboża, jego wilgotności oraz stopnia dojrzałości. Błędy w ustawieniach mogą prowadzić do niedomłotów, uszkodzeń ziarna lub jego nadmiernych strat wraz z plewami.

Podstawowym elementem jest regulacja szczeliny między bębnem młócącym a klepiskiem. Zbyt mała szczelina może powodować uszkadzanie ziarna, natomiast zbyt duża – niedomłoty. Prędkość obrotowa bębna młócącego również musi być dostosowana; wyższe obroty stosuje się dla zbóż trudnowymłacalnych, a niższe dla łatwiej osypujących się i delikatniejszych. Należy kierować się zaleceniami producenta kombajnu zawartymi w instrukcji obsługi.

Następnie przechodzimy do układu czyszczącego, czyli sit i wentylatora. Ustawienie sit (górnego i dolnego) oraz siły nadmuchu wentylatora ma bezpośredni wpływ na czystość ziarna trafiającego do zbiornika. Zbyt mocny nadmuch może powodować wydmuchiwanie drobnego ziarna wraz z plewami, a zbyt słaby – zanieczyszczenie ziarna. Otwarcie szczelin w sitach powinno być tak dobrane, aby zapewnić swobodny przepływ czystego ziarna, jednocześnie zatrzymując zanieczyszczenia i kłoski.

Warto pamiętać, że optymalne ustawienia mogą wymagać korekty w trakcie żniw, w zależności od zmieniających się warunków polowych, takich jak wilgotność zboża czy stopień zachwaszczenia. Regularna kontrola jakości ziarna w zbiorniku oraz obserwacja strat za kombajnem pozwoli na bieżąco dostosowywać parametry pracy.

 

Kluczowe sprawdzenie i terminowa wymiana elementów eksploatacyjnych

 

Każdy kombajn zbożowy posiada szereg elementów, które ulegają naturalnemu zużyciu podczas intensywnej eksploatacji. Ich regularna kontrola i wymiana w odpowiednim momencie to fundament niezawodności maszyny. Zaniedbanie tego aspektu może prowadzić do poważnych awarii i kosztownych napraw w szczycie sezonu żniwnego. Dlatego tak ważna jest sumienna weryfikacja stanu technicznego części szybko zużywających się.

Należy dokładnie sprawdzić wszystkie pasy napędowe – ich napięcie, stan powierzchni (pęknięcia, przetarcia) oraz ewentualne uszkodzenia. Zużyte lub uszkodzone pasy należy wymienić na nowe, najlepiej oryginalne lub markowe zamienniki. Podobnie postępujemy z łańcuchami napędowymi – kontrolujemy ich naciąg, smarowanie oraz stopień zużycia ogniw i rolek.

Filtry to kolejny krytyczny punkt. Należy wymienić filtr oleju silnikowego wraz z olejem (zgodnie z zaleceniami producenta), filtr paliwa oraz filtr powietrza. Czysty filtr powietrza jest szczególnie ważny w zapylonym środowisku pracy kombajnu. Warto również sprawdzić stan filtra oleju hydraulicznego i w razie potrzeby go wymienić.

Inne elementy wymagające uwagi to:

  • Łożyska: należy osłuchać ich pracę, sprawdzić luzy i w razie potrzeby wymienić te, które budzą wątpliwości.
  • Przewody hydrauliczne i paliwowe: kontrola pod kątem przetarć, pęknięć i wycieków.
  • Ogumienie: sprawdzenie ciśnienia i stanu bieżnika.
  • Akumulator: kontrola poziomu elektrolitu (jeśli dotyczy) i stanu naładowania.
  • Noże sieczkarni słomy: naostrzenie lub wymiana w przypadku znacznego zużycia.

 

Pamiętajmy, że inwestycja w nowe części eksploatacyjne przed sezonem to znacznie mniejszy wydatek niż usuwanie awarii w trakcie żniw.

 

Systematyczne smarowanie i ogólna konserwacja podzespołów kombajnu

 

Odpowiednie smarowanie jest jednym z najważniejszych czynników wpływających na żywotność i bezawaryjność kombajnu zbożowego. Regularna konserwacja kombajnu zbożowego, w tym uzupełnianie smarów i olejów w kluczowych punktach, minimalizuje tarcie, zapobiega przegrzewaniu się elementów i chroni przed korozją. Każdy operator powinien znać schemat smarowania swojej maszyny i systematycznie go realizować.

Przed rozpoczęciem smarowania należy dokładnie oczyścić wszystkie kalamitki (smarowniczki) z brudu i starych resztek smaru. Następnie, używając odpowiedniego rodzaju smaru (zgodnie z instrukcją obsługi), należy wtłoczyć świeży smar do wszystkich punktów smarnych. Są to m.in. łożyska wałów, przeguby, elementy układu kierowniczego i zawieszenia. Należy smarować aż do momentu pojawienia się świeżego smaru wypływającego ze smarowanego elementu.

Nie można zapominać o kontroli poziomu i jakości oleju w przekładniach oraz w układzie hydraulicznym. W razie potrzeby olej należy uzupełnić lub wymienić, stosując się do zaleceń producenta. Regularna wymiana oleju zapewnia optymalne warunki pracy tych podzespołów i przedłuża ich żywotność.

Poza smarowaniem, ważnym elementem konserwacji jest dokładne czyszczenie maszyny, nie tylko przed sezonem, ale również w jego trakcie. Nagromadzone resztki pożniwne, plewy i kurz mogą stanowić zagrożenie pożarowe, a także przyspieszać korozję metalowych elementów. Po zakończeniu żniw kombajn należy dokładnie umyć i zabezpieczyć przed korozją na okres przechowywania.

 

Bezpieczeństwo pracy kombajnem zbożowym: priorytet każdego operatora

 

Praca kombajnem zbożowym, jak każda praca z ciężkim sprzętem rolniczym, niesie ze sobą określone ryzyka. Dlatego zapewnienie bezpieczeństwa operatora i osób postronnych musi być absolutnym priorytetem podczas całego procesu przygotowanie kombajnu do żniw oraz w trakcie samych zbiorów. Przestrzeganie zasad BHP, sprawność techniczna maszyny i świadomość potencjalnych zagrożeń to klucz do uniknięcia wypadków.

Przed uruchomieniem kombajnu należy upewnić się, że wszystkie osłony ruchomych części (pasy, łańcuchy, wały) są na swoim miejscu i prawidłowo zamocowane. Należy sprawdzić działanie sygnału dźwiękowego, oświetlenia oraz hamulców. W kabinie operatora powinna znajdować się sprawna gaśnica oraz apteczka pierwszej pomocy.

Operator powinien być odpowiednio przeszkolony z obsługi danego modelu kombajnu i znać jego instrukcję obsługi. Niedopuszczalne jest wykonywanie jakichkolwiek napraw, regulacji czy czyszczenia przy włączonym silniku lub ruchomych elementach maszyny. Zawsze należy wyłączyć silnik, wyjąć kluczyk ze stacyjki i odczekać, aż wszystkie ruchome części całkowicie się zatrzymają.

Szczególną ostrożność należy zachować podczas pracy na skłonach, w pobliżu linii energetycznych oraz podczas manewrowania maszyną. Należy unikać przewożenia pasażerów, chyba że kombajn jest do tego konstrukcyjnie przystosowany. Regularne przerwy w pracy zapobiegają zmęczeniu, które może obniżać koncentrację i zwiększać ryzyko błędu. Pamiętajmy, że żaden pośpiech nie usprawiedliwia lekceważenia zasad bezpieczeństwa.

Przed wyjazdem w pole warto również sprawdzić stan drabinek i podestów, aby zapewnić bezpieczne wchodzenie i schodzenie z maszyny. Upewnij się, że wszystkie naklejki ostrzegawcze są czytelne i na swoim miejscu. Świadomy i odpowiedzialny operator to gwarancja bezpiecznych żniw.

 

609 192 400

agro-silesia@wp.pl

Żniwna 5

Siemianowice Śląskie, 41-103

Website created in white label responsive website builder WebWave.